Puerta del Sol, het virtuele nulpunt van Spanje

'Puerta del Sol' (in het Nederlands 'Zonnepoort') is het meest centrale plein van Madrid en het virtuele nulpunt voor alle autowegen in Spanje. Op dit plein volgen jaarlijks duizenden Spanjaarden op Oudjaarsavond de twaalf klokslagen, die het nieuwe jaar inluiden, terwijl daar twaalf druiven bij gegeten worden -bij iedere klokslag één. Sinds 1962 worden deze klokslagen ook op de televisie uitgezonden, zodat miljoenen huishoudens aan deze traditie mee kunnen doen.

Het virtuele nulpunt ligt aan de kant van het 'Casa de Correos', waar de klok aan toebehoort, aangegeven met een steen in het trottoir. Dit gebouw was oorspronkelijk sinds 1760 het grote postkantoor. In 1847 werd het het ministerie van Binnenlandse Zaken, waardoor er omheen allerlei huizen werden gesloopt om het gebouw meer aanzien en veiligheid te geven. Onder Franco kreeg het een regeringsfunctie. Tegenwoordig heeft het hoofdbestuur van de provincie Madrid zich er gevestigd.

Beelden en fonteinen
Midden op het plein staat een bronzen standbeeld van koning Carlos III, onder wiens regeerperiode (1759.1788) het plein voor het eerst belangrijk begon te worden voor de inwoners van Madrid. Het is een replica van het originele beeld, dat zich in de vlakbij gelegen Real Academia de Bellas Artes de San Fernando bevindt. Het monument werd in 1994 onthuld.

Ouder is het vier meter hoge beeld van een berin en een arbutus (een boom met rode aardbei-achtige vruchten), wat in 1967 werd onthuld. Het staat in een hoek met het plein, de calle de Alcalá en de carrera de San Jerónimo en werd gemaakt door de beeldhouwer Antonio Navarro Santafé (1906-1983). Het beeldt het wapen van de stad Madrid uit.

In 1959 werd het plein heringericht met fonteinen, die het plein verkoeling moesten bieden tijdens de hete zomers. In 1986 werd de voetgangerszone uitgebreid en sindsdien is het plein alleen toegankelijk voor bussen, taxi´s en andere openbare diensten. Onder het plein ligt een metrostation, waar enkele lijnen samenkomen, en sinds enkele jaren is er ook een treinstation, dat rechtstreekse verbinding heeft met enkele belangrijkere dorpen, die om de hoofdstad liggen.

Een plein met geschiedenis
In de Middeleeuwen was de 'Puerta de Sol', zoals de naam al aangeeft, één van de toegangspoorten in de stadsmuur van Madrid, die de stad beschermde. Die muur werd in de twaalfde eeuw gebouwd. De toegangspoort werd de 'Puerta del Sol' genoemd omdat ze uitkeek op het oosten, waar de zon opkwam.

Verder hebben er in latere tijden op het plein nog enkele belangrijke gebeurtenissen binnen de Spaanse geschiedenis plaatsgevonden. Zoals op 2 mei 1808 toen er tijdens de Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog hevige gevechten waren tussen inwoners van Madrid en Franse troepen, die onder Napoleon Spanje bezetten. Vanwege die opstand wordt in de regio nog steeds 2 mei als feestdag gevierd. Ook werd er op 12 november 1912 de toenmalige eerste minister José Canalejas door een anarchist vermoord en op 14 april 1931 werd er de Tweede Spaanse Republiek uitgeroepen.

Op 13 september 1974 vond er een ETA-aanslag plaats, die twaalf slachtoffers opeiste. Tenslotte werd het plein in 2011 enkele weken lang bezet door tienduizenden aanhangers van de Spaanse 15 mei-beweging, die daarmee protesteerden tegen het slechte politieke beleid in Spanje m.o.o de crisis.

Foto: Puerta del Sol met het beeld van de berin en de arbutus. Op de achtergrond het 'Casa de Correos'.